Ślepy zegarmistrz

Niema powszechnej i koniecznej równoległości między organicznym uzdolnieniem a uzbrojeniem technicznym lub przynależnością do pewnej klasy. Ekonomiczne uposażenie i podział na stany nie są również bynajmniej wytworem doboru naturalnego psychofizycznych uzdolnień jednostki. Im bardziej decydującą rolę w walce o byt grać będzie ekonomiczne posiadanie i techniczna wyższość”, im bardziej podział społeczny zasadzać się będzie na stopniu materialnego bogactwa, tym normalniejszą będzie walka o byt i tym bardziej dobór będzie sprzyjał zwyrodnieniu. Społeczeństwo coraz bardziej oddala się od przyrody.

Zoologiczne porównania, darwinistycznych teoretyków społecznych brzmią niekiedy bardzo komicznie. Człowiek wielce zasłużony w swej specjalnej gałęzi wiedzy, A. Ecker, tak dalece się zabłąkał, że ludzi i zwierzęta w konkurencji postawił na równi: „Jak w królestwie zwierzęcym zwierzęta tego samego rodzaju zwalczają się najzawzięciej, po prostu dla tego, że skazane są na te same warunki istnienia, tak i w społeczeństwie ludzkim widzimy, że najzaciętsza walka powstaje między tymi, którzy – w najszerszym tego słowa znaczeniu—tych samych środków utrzymania chwycić się muszą.