Czysty darwinizm Archive

„Istnieje zatem niezaprzeczenie uderzająca analogia między organicznymi a społecznymi tkankami, komórkami i narządami, ale niemniej istnieje również wynikająca z faktu powszechniejszej integracji i wyższej duchowości olbrzymia między niemi różnica. Z niej biorą początek w dziedzinie społecznego życia zupełnie nowe zjawiska, nie mające nic podobnego sobie w przyrodzie”. Z punktu

Read More...

Stosunek jednostki do społeczeństwa w szczegółach różni się bardzo od stosunku komórki do organizmu. Tylko w ogólnych zarysach można się na to porównanie zgodzić. Społeczeństwo jest wprawdzie organizmem, ale jest zarazem i czymś innym niż organizmem. Jednostka jest wprawdzie komórką społeczną ale zarazem także czymś więcej i czymś innym

Read More...

Wprawdzie i wewnątrz komórki zachodzi już pewne różniczkowanie żyjącej substancji, podział na jądro komórkowe, substancję i błonę itd. a i tę okazują już wielką rozmaitość substancji i funkcji. Jądro komórkowe jest materialnym przewodnikiem dziedziczności, błona jest zewnętrzną oponą ochronną. I tak prawo różniczkowania rządzi całym życiem organicznym. Organizm skomplikowany

Read More...

Gdy społeczeństwo ludzkie organizmem nazywano, stosowano to porównanie w szczególności do organizmu zwierzęcego. Wyższy organizm zwierzęcy jest bardzo skomplikowaną budowlą organizmów pierwotnych, nazwanych komórkami przez uczonych, którzy je odkryli. Te komórki nie są zupełnie równe, lecz co do wielkości, kształtu, układu i funkcji bardzo rozmaite. Wedle prawa podziału pracy

Read More...

Mniej uprawnione są jeszcze twierdzenia i dowodzenia antysocjalistycznych darwinistów, gdy arystokratyczną zasadę doboru stosują do obecnego porządku i z jej pomocą objaśniają i usprawiedliwiają kapitalistyczny system gospodarczy. Tutaj wprost przeciwne dowody rzucają się w oczy. Tutaj bezkarna nieświadomość historii ekonomicznego rozwoju podsuwa im gołosłowne i niedorzeczne twierdzenia. Okazują się

Read More...

Cóż bowiem innego oznacza zasada naturalnego doboru? Widzieliśmy, jak przezornym był Darwin, gdy chodziło o zastosowanie doboru naturalnego do dziejów cywilizacji, jak wątpliwie i wahająco się wyrażał. Widzieliśmy, że Huxley zaznaczał, jak dalece trudnym i skomplikowanym jest zadaniem określić wpływ walki militarnej lub ekonomicznej na dobór wśród tych, którzy

Read More...

Te stopnie pośrednie, które w istocie swej są czynnikami psychicznymi i technicznymi, podnoszą zrzeszenie organiczne w ściślejszym znaczeniu do rzędu zrzeszenia społecznego, organizm do rzędu społeczeństwa. Tylko głębsze zbadanie związku między fizjologią z jednej, a technologią i psychologią z drugiej strony, tylko zastosowanie analogicznych wniosków w znaczeniu indukcyjnych i

Read More...

Jest to lekkomyślna igraszka obrazów. Przez takie powierzchowne analogie dochodzi się do tego, że upatruje się w państwie lub w panujących klasach mózg społecznego ciała. Z takich analogii wysnuwa się wyjaśnienie społecznego i indywidualnego podziału pracy w obrębie społeczeństwa, tworzenia się klas, panowania i poddaństwa itp. Nie tylko już

Read More...

Ażeby wyjaśnić przyczynowo – zawikłany i wielostronny wątek społecznego cywilizowanego życia, próbuje się w pierwszej linii wyzyskać pojęcie organizmu takie, jakie nam fizjologia stawia przed oczy wraz z jego członkami i funkcjami. Społeczeństwo jest organizmem, mówi się, albo też należy je pojmować według jego analogii z organizmem. Organiczne prawa

Read More...

Mimo najgłębszego przekonania, że powszechne prawa biologiczne tak samo społecznym i cywilizacyjnym rozwojem człowieka rządzą, należy jednak odeprzeć ten rodzaj analogii, jaką się dotychczas prawie ogólnie posługiwano. Gdy porównamy między sobą poglądy przeciwników demokracji społecznej, przekonamy się, że wiele specjalnych przyrodniczych teorii, tak dalece nosi jeszcze piętno hipotetycznych i

Read More...